Khoảnh khắc và mãi mãi là tập thơ lưu giữ những bài thơ mang nhiều tâm sự, nỗi niềm của nhà thơ Hoàng Dương. Có lẽ, với mỗi nhà thơ đều có một giai đoạn nào đó là thăng hoa nhất trong đời cầm bút của mình, Khoảnh khắc và mãi mãi đã khẳng định sức sống và sự lan tỏa trong thơ Hoàng Dương, đồng thời cũng là tập thơ mang lại nhiều ấn tượng, trình hiện ra một giai đoạn sáng tác đỉnh cao và nhiều thành tựu của người thi sĩ đất Cố đô này.
Với người cầm bút, mỗi khoảnh khắc của đời sống đều làm nên những rung cảm, nhà thơ tài hoa sẽ lưu giữ lại những khoảnh khắc ấy để làm chất liệu viết nên những câu thơ. Hoàng Dương không những dùng những khoảnh khắc mà ông ấn tượng để làm chất liệu, mà ông còn có khả năng sao chụp lại những khoảnh khắc ấy một cách trọn vẹn nhất, sinh động nhất, để không mất đi vẻ đẹp nguyên sơ vốn dĩ.
Trăng lung linh đáy nước
Cá quẫy loang ánh vàng
Như giọt sương chạm má
Chạm em miền xa xăm...
Không đơn thuần là thơ tả cảnh ngụ tình như ta vẫn thường thấy ở nền văn học trung đại, thơ Hoàng Dương biệt tài ở chỗ, ông đã mượn những khoảnh khắc của thiên nhiên để gửi gắm nỗi lòng mình, cao hơn , đó phải là những khoảnh khắc mang tính tiêu biểu, đủ để làm lay động người đọc, ở điểm cao nhất ấy, tinh hoa nhất ấy nhà thơ đã gắn vào đó tâm trạng xao xuyến nhất của mình để rồi có được những vần thơ đầy ngân rung. Ông là một trong những nhà thơ viết nhiều và viết hay về trăng:
Ở đây trăng sáng bốn mùa
Mây bay cũng lắm gió mưa cũng nhiều
Bán phong trần! Mua trăng chơi
Để tặng em đến một nơi yên bình
Không giống với nhà thơ Hàn Mặc Tử, người đã rao bán trăng: Ai mua trăng tôi bán trăng cho... Chất nghệ sĩ của Hoàng Dương dường như còn cao hơn thi sĩ họ Hàn, khi mà ông ngỏ ý mua trăng, nhưng đáng nói ở chỗ: Bán phong trần! Mua trăng chơi. Thật hiếm thấy ai có khí phách, lãng tử, hào hoa như ông. Sự phong trần của một người từng trải thì biết bao nhiêu mà đong đếm, ông xem đó như gia tài đời mình và đem bán để mua trăng chơi. Phải chăng đó là một tình yêu thầm lặng dâng hiến khi người đàn ông đánh đổi những gió mưa cuộc đời mình để dành yên bình, phẳng lặng cho một người con gái? Cái “ngông” và chất “phiêu” của người thi sĩ qua đây đã đặt nhà thơ vào vị trí riêng biệt và chắc chắn của nền thơ ca Việt.
Xưa nay, thơ hay chưa bao giờ đến từ những kể lể hay sự miêu tả thông thường. Mà thơ hay luôn là những lắng đọng, chiu chắt. Những ngôn từ như thoát ra từ những nhỡ nhàng, dang dở chứ không phải là cái nhỡ nhàng, dang dở. Hoàng Dương không miêu tả cái ông nhìn thấy mà ông viết ra điều ông cảm thấy, vậy nên thơ ông ngay lập tức chạm vào người đọc bằng những lay động:
Thơ trôi đi, dòng sông Đáy xanh êm
Sông nhỏ lại hai bờ kỷ niệm
Chuyện tình xưa không nói cứ lặng im
Một nỗi buồn xa vắng như chuyện tình xưa không thành, những câu thơ này thêm một lần cho thấy Hoàng Dương thực sự tài hoa trong những câu thơ viết về tình yêu. Thơ tình của ông rất đẹp, rất buồn, nhẹ bẫng mà gan ruột. Tố chất của nhà thơ không do sự tung hô khen ngợi mà do chính những vần thơ suy tôn nên nhà thơ. Ông đã chiếm trọn tình cảm của tôi, và hẳn là của đông đảo bạn đọc nữa, ở những câu thơ như thế này. Không đơn thuần là sự lên ngôi của cảm xúc mà Hoàng Dương là một người viết có chiều sâu tư tưởng, điều đó thể hiện trong cách ông sử dụng ngôn ngữ thơ. Rất hàm súc, cô đọng mà vẫn đầy sức gợi.
Gọi Khoảnh khắc và mãi mãi là một tập thơ tình, hay Thơ tình Hoàng Dương cũng không sai. Có những câu thơ ông viết khiến người đọc không khỏi ngẩn ngơ, vì trong từng câu, từng chữ, từng ngữ nghĩa ta thấy được mình với những cảm xúc như được nhà thơ nói hộ vậy. Không biết những mối tình không thành và bóng hình những người con gái trong thơ ông lấy cảm hứng từ đâu? Từ chính cuộc đời phong trần lãng tử của mình hay là một lát cắt đâu đó trong cuộc sống này nhưng tất cả đều hiện diện đầy sinh động, lộng lẫy nhưng cũng lặng lẽ, âm thầm. Như một tình yêu bền bỉ, lâu dài nhưng chưa bao giờ tròn vẹn khiến cho nhân vật trữ tình cứ khắc khoải, trăn trở mãi không thôi. Qua nét bút tài hoa, Hoàng Dương đã khắc họa được tất cả những điều đó để gói ghém trọn vẹn trong tập thơ này.
Tiếc thay một mối tình sâu
Nhớ nhau để nhớ, biết đâu mà tìm?
Bâng khuâng, man mác nhưng cũng mãnh liệt và dữ dội. Có ai đọc những vần thơ này mà không thao thức. Cuộc sống có năng động, phù hoa đến đâu thì cũng còn đó biết bao nhiêu khuất lấp, dở dang, day dứt. Người làm thơ là những người đại diện cho cuộc sống để chạm đến những điều như thế. Đọc Hoàng Dương trong tôi âm ỉ một nỗi đau êm dịu. Thơ ca vốn dĩ là những vết thương được khơi lại nhưng cũng là thơ ca sẽ xoa dịu những hao khuyết trong lòng người đa cảm. Tôi tin tình cảm này sẽ được lây lan khi mỗi ai cầm trên tay tập thơ này.
Mỗi khoảnh khắc của cuộc đời hay của cuộc tình được nhà thơ ghi lại bằng ngôn từ nghệ thuật sẽ hiện diện và còn mãi với thời gian. Sự từng trải của nhà thơ mang lại những kinh nghiệm quý báu thực sự cho những người đọc, người viết. Bởi qua đó ta thấy được vẻ đẹp và giá trị, ý nghĩa của tình yêu.
Đi suốt cả cuộc đời
Tìm thấy em, rồi mất
Mãi mãi là những tiếc nuối khôn nguôi nhưng nhà thơ đã chứng minh cho ta thấy, có mất mát mới là cuộc đời, có hối tiếc mới là tình yêu. Bởi như vậy ta mới trân quý hơn những gì mình đang có. Còn những gì không nắm giữ được nữa, chỉ còn là hoài niệm thôi thì đó chính là vẻ đẹp của thơ. Thơ ca lưu giữ lại những gì mà hiện tại không thể níu giữ. Như những câu thơ kia đã làm chúng ta xao xuyến, thổn thức qua năm tháng đời mình thì tôi tin thế hệ này hay thế hệ sau sẽ còn nhắc nhớ và lưu lại thơ ông. Khoảnh khắc và mãi mãi chính là tư tưởng thơ Hoàng Dương, là những bài thơ còn mãi với thời gian.
Hà Nội, tháng 12 năm 2018
Nhà phê bình văn học Lam Nguyên
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét